Wat is type 1 diabetes?
We beginnen meteen met een
paar punten die we graag uitleggen.
Bij Diabetes+ kiezen we voor de internationale term type 1 diabetes i.p.v. diabetes type 1, maar uiteraard hebben we het over hetzelfde. Gek, Nederland is het enige land dat de type 1 achter de diabetes zet. Wij gaan dus voor de type 1 eerst, dan is het maar meteen duidelijk over welk type diabetes we het hebben. En o ja, de term suikerziekte, zal je behalve hier, al helemaal niet bij ons horen…. En mag van ons zelfs helemaal verdwijnen.
Bij Diabetes+ hebben we het over type 1 diabetes.
Lees je mee?
In dit stuk, leggen we graag uit wat type 1 diabetes is.
Belangrijk om te weten in het kort:
Type 1 diabetes.
Hieronder gaan we graag uitgebreider in op de verschillende punten.
Bij type 1 diabetes is de insulineproductie ernstig verstoord. Dit komt door een fout in het afweersysteem, type 1 diabetes een auto-immuun aandoening. Om nog onbekende redenen vallen cellen van het afweersysteem de bètacellen in de alvleesklier aan en beschadigen die. Het lichaam kan dan onvoldoende insuline aanmaken voor eigen gebruik. Dit tekort aan insuline geeft de typische symptomen van diabetes: veel plassen en veel drinken, afvallen en verlies van energie. In het bloed worden verhoogde bloedsuikerwaarden gemeten.
Iedereen kan type 1 diabetes krijgen. Vaak begint de ziekte al op jonge leeftijd. Een minder gezonde leefstijl – zoals bij type 2 diabetes – heeft hier niets mee te maken! Type 1 diabetes komt veel minder vaak voor dan type 2, maar heeft veel grote gevolgen voor iemands leven en dat van zijn naaste omgeving. Naar schatting hebben 100.000 mensen in Nederland type 1 diabetes, daarvan zijn naar schatting 7.000 kinderen en jongeren van 0 t/m 20 jaar type 1 diabetes. Het aantal mensen met type 1 diabetes stijgt per jaar met 3,8% per jaar in Nederland.
Er wordt veel onderzoek gedaan naar de oorzaken van het ontstaan van type 1 diabetes en waarom het aantal mensen met deze aandoening toeneemt. Hoe meer we leren uit onderzoeken, uit de wetenschap, des te meer kunnen we daarvan leren.
Glucose
Glucose is de belangrijke brandstof voor alle lichaamscellen. Telkens als je koolhydraten eet, een boterham bijvoorbeeld, zal het lichaam deze koolhydraten uiteindelijk omzetten in glucose. Glucose (suiker) komt in je bloed. Vanuit je bloed wordt de glucose opgenomen in je lichaamscellen. De glucose is de energieleverancier voor de lichaamscellen, het geeft je de energie om te bewegen, te sporten en te spelen. Net zoals een auto benzine nodig heeft om te kunnen rijden. Er zijn veel lichaamsprocessen die er voor zorgen dat er altijd genoeg glucose in het bloed zit, ook als je niet eet. Dan kan ons lichaam bijvoorbeeld glucose uit andere stoffen (vetten, opgeslagen koolhydraten, eiwitten) maken.
Insuline
De glucose die de cellen nodig hebben, wordt via ons bloed rondgebracht. Voor onze lichaamsfuncties moet de glucosewaarde in het bloed binnen nauwe grenzen blijven. Dat regelt ons lichaam door middel van hormonen. Een van de belangrijkste hormonen is insuline, dat in de zogeheten bètacellen wordt gemaakt. Deze bètacellen zitten in de alvleesklier (pancreas) in kleine groepjes cellen, de eilandjes van Langerhans. Insuline zorgt ervoor dat glucose vanuit het bloed in de cellen kan worden opgenomen en dat de energie gebruikt kan worden. Het werkt als een soort sleutel op de deur, waardoor glucose de cel in kan gaan. Zo kan een spiercel bewegen, een hersencel denken en een afweercel je verdedigen. Zonder insuline komt er nauwelijks energie naar al die cellen, het is de hoofdregelaar van onze lichaamsmotor.
Insuline is de sleutel voor glucose
Wat zijn de symptomen van type 1 diabetes?
Het is belangrijk om bij het vermoeden van type 1 diabetes snel naar de huisarts te gaan. Deze kan snel vaststellen of er sprake is van type 1 diabetes bij jou of je kind. Er zijn een aantal signalen die mogelijk kunnen wijzen op type 1 diabetes. We hebben de symptomen van type 1 diabetes op een rijtje gezet:
Symptomen van type 1 diabetes :
Herken je veel van deze symptomen van diabetes? Ga dan snel naar de huisarts. Je huisarts kan via een test snel meten hoe de hoogte van de bloedsuiker van je (kind) is. De huisarts zal je direct doorverwijzen naar een ziekenhuis of gespecialiseerde kliniek bij jou in de buurt.
Tijdig herkennen van type 1 diabetes is van levensbelang
Het is van groot belang om type 1 diabetes (zeker bij kinderen) snel te herkennen. De ziekte kan anders dan bij volwassenen bij kinderen zeer snel gevaarlijk worden: in een tijdsbestek van vier toch acht uur kunnen kinderen gaan van ‘een beetje ziek’ tot comateus. Dat gebeurt bij een diabetische keto-acidose (DKA). Dat is een ernstig ziektebeeld waarbij een snelle behandeling door een arts noodzakelijk is.
Bij een diabetische keto-acidose blijft de glucose langdurig in het bloed rondwaren. Het lichaam kan de glucose niet omzetten in energie doordat er te weinig of geen insuline is. Daarom gaat het lichaam over op een ‘plan b’: het boort andere energiebronnen aan door de vetvoorraden aan te spreken. Bij de vetverbranding komen ketonen vrij, die het bloed verzuren. Een ernstige verzuring noemen we keto-acidose. Direct medisch ingrijpen is dan nodig!
Wat zijn de symptomen van een diabetische keto-acidose?
Nogmaals, heb je deze symptomen, meteen bellen!
Er komt heel wat kijken bij type 1 diabetes. Het is er 24/7 en het heeft veel fysieke en mentale componenten. En er is veel over te leren. Zoals wij zeggen: “Type 1 diabetes is een leven lang leren.” Hoe meer je erover weet, hoe beter je voor jezelf kan zorgen. Dus leer naast alles wat je via je behandelteam hoort ook van mensen die zelf type 1 diabetes hebben. Dat zijn wij, Diabetes+.
